Wniosek o wyrok łączny otwiera drogę do ujednolicenia sytuacji prawnej osoby, wobec której zapadły dwa lub więcej wyroków skazujących za przestępstwa popełnione przed pierwszym orzeczeniem. Instytucja ta została szczegółowo uregulowana w Rozdziale IX Kodeksu karnego i służy nie tylko uproszczeniu wykonania kary, ale też realizacji celów prewencji indywidualnej i ogólnej. Pomimo pozornej przejrzystości przepisów, w praktyce orzeczniczej pojawiają się liczne pytania o to, jak liczyć wyrok łączny oraz według jakich kryteriów określać jego wymiar w świetle obowiązujących norm i linii orzeczniczej.
Z artykułu dowiesz się:
- Kiedy warto złożyć wniosek o wyrok łączny?
- Wyrok łączny – jak liczyć?
- Warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej – kiedy możliwe?
- Jak liczyć wyrok łączny? Podsumowanie
Kiedy warto złożyć wniosek o wyrok łączny?
Aby wyrok łączny był możliwy, konieczny jest zbieg przestępstw, a więc sytuacja, w której sprawca popełnił co najmniej dwa czyny zabronione przed wydaniem choćby jednego wyroku skazującego. Zgodnie z art. 85 § 1 k.k., możliwe jest łączenie kar tego samego rodzaju lub innych, które zgodnie z przepisami podlegają łączeniu. Nie dotyczy to wyroków wskazanych w art. 114a. Sąd bierze pod uwagę kary jednostkowe, które zostały prawomocnie orzeczone za zbiegające się przestępstwa, i na ich podstawie rozważa, czy możliwe jest ujednolicenie wymiaru sankcji. Jeśli planują Państwo złożyć wniosek o wyrok łączny, adwokat karny w Warszawie z Kancelarii prof. nadzw. dr Dariusz Erwin Kotłowski, Andrzej Barciński pozostaje do dyspozycji.
Wyrok łączny – jak liczyć?
Jak liczyć wyrok łączny? Wyrok powinien być ustalony w przedziale pomiędzy najwyższą z kar jednostkowych a ich sumą. Nie może jednak przekraczać ustawowych limitów – to 30 lat pozbawienia wolności, 2 lata ograniczenia wolności lub 810 stawek dziennych grzywny. W przypadku grzywien sąd może ustalić na nowo wysokość stawki dziennej, ale nie może ona przekroczyć najwyższej uprzednio orzeczonej. Jeśli zaś łączone są kary ograniczenia i pozbawienia wolności, przeliczenia dokonuje się według wzoru: jeden miesiąc ograniczenia wolności to 15 dni pozbawienia wolności. Wyrok łączny – jak liczyć? Sąd ma do wyboru trzy metody ustalenia kary, na podstawie:
- zasady absorpcji – polega na wymierzeniu kary równej najwyższej z kar jednostkowych.
- zasady asperacji – zakłada ustalenie kary w wysokości pomiędzy najwyższą karą a ich sumą. To najczęściej stosowana zasada.
- zasady kumulacji – oznacza matematyczne zsumowanie wszystkich kar, z uwzględnieniem ograniczeń ustawowych.
Kara łączna – jak liczyć? W praktyce sądowej przyjmuje się, że zasadą podstawową powinna być zasada asperacji. Absorpcja i kumulacja traktowane są jako wyjątki – uzasadnione jedynie w szczególnych przypadkach, na przykład przy bardzo bliskim związku czasowym i merytorycznym między czynami lub gdy konieczne jest zaostrzenie wymiaru kary ze względu na wysoką szkodliwość społeczną. Zaznaczyć przy tym należy, że wymierzając wyrok łączny na podstawie obecnie obowiązującego stanu prawnego, zasada pełnej apsorpcji jest wręcz niemożliwa z mocy prawa, bowiem art. 86 § 1 k.k. stanowi, że „Sąd wymierza karę łączną powyżej najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.” Zatem zasada pełnej absorpcji wykorzystywana jest wyłącznie w sytuacji, gdy wyrok podlegający łączeniu zapadł przed nowelizacją ustawy karnej w tym zakresie.
Warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej – kiedy możliwe?
Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej, ale tylko w określonych sytuacjach. Przede wszystkim łączna kara pozbawienia wolności nie może być wyższa niż jeden rok. Dodatkowo, skazany nie może być wcześniej karany na karę bezwzględnego więzienia – jeśli tak było, zawieszenie nie będzie możliwe. Warunkowo zawieszony wyrok łączny – jak liczyć? W niektórych przypadkach sąd przelicza wcześniej orzeczony wyrok łączny – przyjmuje, że jeden miesiąc kary z zawieszeniem odpowiada 15 dniom kary bez zawieszenia. Dzięki temu możliwe jest połączenie różnych rodzajów kar i ustalenie jednej wspólnej kary.
Jeśli jedna z kar z zawieszeniem została orzeczona na podstawie tzw. nadzwyczajnego złagodzenia kary (czyli art. 60 § 5 k.k.), wówczas sąd może również zastosować zawieszenie wobec całej kary łącznej, pod warunkiem że spełnione są wszystkie wymagane przesłanki. Także w przypadku składania wniosku o warunkowe zawieszenie wykonywanie kary łącznej, adwokat w Warszawie służy pomocą.
Jak liczyć wyrok łączny? Podsumowanie
Wyrok łączny to ważne narzędzie w prawie karnym, które pozwala uporządkować sytuację osoby skazanej za kilka przestępstw. Umożliwia to wymierzenie jednej kary w miejsce kilku odrębnych, co upraszcza wykonanie orzeczeń i lepiej realizuje cele kary – zarówno prewencyjne, jak i wychowawcze. Kara łączna – jak liczyć? Nie wystarczy zwykłe zsumowanie kar. Trzeba uwzględnić typy orzeczonych sankcji, ich wzajemne relacje, terminy popełnienia czynów oraz to, czy wcześniej zapadły już wyroki. Konieczne jest też przestrzeganie granic ustawowych i sprawdzenie, czy zachodzi możliwość warunkowego zawieszenia wykonania nowej kary. Prawidłowe ustalenie, jak liczyć karę łączną, to nie tylko kwestia matematyczna – to złożony proces decyzyjny, który wpływa na sytuację prawną skazanego i powinien być zgodny zarówno z przepisami, jak i z aktualną linią orzeczniczą. Na przestrzeni ostatnich lat wielokrotnie dokonano zmiany ustawy w zakresie kary łącznej. Powyższe stanowi znaczne utrudnienie zarówno dla obrońców, jak i sądów orzekających w sprawie, co w konsekwencji prowadzi często do niekorzystnych rozstrzygnięć w sprawie. Niezwykle istotna jest w tej materii gruntowna analiza stanu faktycznego osoby ubiegającej się o wyrok łączny przez pryzmat stanów prawnych, w jakich zapadały poszczególne wyroki. W Kancelarii Adwokackiej prof. nadzw. dr Dariusz Erwin Kotłowski & Andrzej Barciński Sp. P. posiadamy szerokie doświadczenie w reprezentacji klientów w sprawach o wydanie wyroku łącznego. Nasza praca w tym przypadku polega na zapoznaniu się z sytuacją klienta, dokonaniu analizy stanu prawnego, następnie przedstawienie najlepszego rozwiązania oraz reprezentację przed Sądem.
